Bij Leadership Dialogue gaat het over Team Kracht, over leiderschap en over de ontwikkeling van talent (en de natuur, klopt). Meestal coachend, soms door kennisoverdracht, maar eigenlijk altijd met inspiratie. En omdat inspiratie zo belangrijk is gaan wij hier regelmatig naar op zoek.
Deze keer hebben wij inspiratie gevonden in de Nederlandse polder. Uit de verhalen van ondernemer Jan van Frankenhuyzen – “zit ergens tussen zakenman en uitvinder” – spreken dezelfde lessen die je Ricardo Semler, Steven Covey en heel wat andere goeroes ook hoort opperen. Maar dan met Hollandse nuchterheid, technische hoogstandjes en ambachtelijk gebakken brood.
Over van Frankenhuyzen
Jan van Frankenhuyzen staat sinds 1992 aan het roer van familiebedrijf van Frankenhuyzen. Het begon eind jaren ‘50 met het slijpen van boerengereedschap. Vandaag de dag is van Frankenhuyzen een specialist in het produceren van ultrahard gereedschap, zoals frezen en boren. Deze worden gebruikt in de vliegtuigbouw, de automobielindustrie en werktuigbouw over de hele wereld. Zij zijn met 9 man wellicht niet de grootste, maar met hun ambitie en onderscheidend vermogen kan je niet om ze heen.
Hun onderscheidend vermogen
Wij waren benieuwd naar de kwaliteiten die hen zo onderscheiden en gingen op bezoek. In de productiehal, die nog staat op het ouderlijk erf is het licht, schoon en geklimatiseerd. Het geheel lijkt een beetje op een operatiekamer, maar dan midden in de polder. Niets te zien van stof, betonvloer of vieze ramen die wij in menig andere fabriekshal tegenkomen. Een directiekantoor is er niet, daarom gaan wij in de vergaderkamer zitten. Daar wordt weliswaar niet vaak vergaderd, maar het is wel handig als er weer een buitenlandse delegatie komt kijken.
Jan werkt vanuit de overtuiging dat je je team LICHT, LUCHT en RUIMTE moet geven om te kunnen groeien. “Mijn bedrijf is net een boom waar ik de vruchten van mag gebruiken” vat Jan samen.
LICHT staat in zijn overtuiging voor ´het perspectief’, voor duidelijkheid over de ‘way forward’. Hij geeft de richting aan en zorgt ervoor dat zijn mensen het ook kunnen zien. Want, zo zegt hij, alleen als zij het kunnen zíen, geloven ze het ook. En dan komt pas het gevoel van zekerheid waarin mensen kunnen bloeien. En dat is een continue bezigheid. Want als Jan het heeft over ‘altijd’ zegt hij eigenlijk ‘5 jaar’. Daarom is aanpassingsvermogen ook hun grootste goed.
Jan gelooft in de digitalisering van zijn zaak. Maar het kostte veel tijd en uiteindelijk zichtbare resultaten voordat zijn mensen echt geloofden in het nut van een eigen software programmeur. Bij zo een klein team lijkt dat op het eerste gezicht namelijk als een grote bijzaak. Maar door zoveel focus op procesautomatisering te leggen heeft hij een enorme sprong weten te maken: Klanten kunnen via het zelfgebouwde online platform hun eigen gereedschap configureren en bestellen. De opdrachten gaan rechtstreeks naar de machines en de klant krijgt exact wat hij heeft besteld. Geen overtikken, geen her-programmeren van de machines, geen fouten in het design. Daarnaast heeft hij zijn eigen ERP systeem gebouwd, met geïntegreerde proces-KPI’s – alles wat een productie bedrijf graag zou willen hebben maar nauwelijks voor elkaar krijgt in hun gekochte IT systemen.
LUCHT geven aan zijn bedrijf betekent “genoeg speling” in het werk te laten en de juiste spullen ter beschikking te stellen zodat zijn mensen optimaal kunnen werken (ofwel: ademen). Ook een goede sfeer hoort erbij. “Rotte appels moeten er uit, want van die ene appel wordt iedereen wel rottig.” legt Jan uit. Hier sta je als leider in een dubbele rol: Op de ene kant moet je je mensen dus faciliteren, maar jouw positie als baas ook blijven invullen als faciliteren niet meer genoeg is. Dan moet je ingrijpen en bijsturen.
Dat de sfeer goed is heeft vooral veel te maken met wederzijds vertrouwen en het vertrouwen dat iedere medewerker in zichzelf heeft. Hier heeft Jan veel tijd en moeite in moeten investeren: ”iedereen een stem geven duurt jaren!” beaamt Jan. Maar dan heb je ook wat. Zo is bijvoorbeeld veel openheid bij alle salarissen. En de groep komt zelf met een gezamenlijk voorstel omtrent salarisverhoging. Jan moet het alleen nog maar goedkeuren.
RUIMTE staat in deze filosofie voor de ruimte die zijn mensen krijgen om hun eigen plannen door te voeren. Het ‘hoe’ wordt niet opgelegd en de verantwoordelijkheid voor het resultaat ligt bij de mensen. Bijvoorbeeld op het gebied van procesveiligheid hebben zijn mensen het voor het zeggen. Elk idee dat de groep zinvol acht wordt doorgevoerd. Op het gebied van gereedschap is Jan ook heel helder: “Als je iets nodig hebt om goed te werken krijg je het. Je mag niet misgrijpen. En ze weten dat ze van mij goede spullen krijgen.”
Hun manier om het productportfolio op te schonen is ook zo een voorbeeld van de stem die het team heeft. In plaats van naar de marge te kijken in de productkeuzes keek de groep gezamenlijk naar het gemak van produceren. Alle producten die alsmaar gedoe opleverden bracht hij over aan collega bedrijven. Lijkt gek om omzet naar de concurrent te brengen, maar het gaf juist de ruimte om te focussen op die producten die goed liepen en dat heeft zich bewezen. Naast de verbinding met zijn mensen vindt hij de langdurige relaties met zowel zijn leveranciers als klanten evenzo belangrijk. Win-win-win noemt hij dat. (Komt je misschien bekend voor…)
Al luisterend zien wij de overeenkomsten met de drie nutriënten van Team Kracht: Menselijkheid, Helderheid en Daadkracht. Maar hier stopt het natuurlijk niet. Jan zelf is te bescheiden het zo te stellen, maar in dit familiebedrijf is en blijft hij de meest belangrijke factor. Want zonder zijn filosofie van Licht, Lucht en Ruimte was er ook geen mogelijkheid geweest te laten ontstaan wat er nu staat: Een gezond bedrijf dat zichzelf blijft vernieuwen.
De belangrijkste les
Gevraagd naar de meest belangrijke les van de afgelopen 10 jaar zegt Jan: “in jezelf leren geloven en je eigen draai geven aan zaken.” Dus een rotsvaste overtuiging dat je het kan en dat je eigen manier van doen de manier is die het beste bij jou past. Dat deed me erg denken aan een citaat dat ik onlangs onder ogen kreeg: “There is nothing for you to discover, rather more of you to uncover.” Alle antwoorden, alle wijsheid die je nodig hebt, zit reeds in jou. Je moet er alleen achter weten te komen.
Hopelijk heb je van dit verhaal nieuwe vragen en ideeën gekregen. Ga ermee aan de slag en vindt jouw eigen draai.
Heb je door het lezen ook zin gekregen om met je team aan de slag te gaan? Leuk, doen! Als je er nog een keer over wilt sparren of je hebt een vraag, neem dan vooral contact met ons op.
(* en dan nog even over dat ambachtelijk gebakken brood. Jan is toch een beetje alleskunner met een hang naar ambachten. Fotografie, houtbewerking, smeden, koken en sinds kort ook ambachtelijk bakken in het gloednieuwe bakhuis. Allemaal activiteiten die in de Stichting Ambachtsplein Schoonrewoerd bijeen komen. Wij mochten er al van genieten…)